Άγιος Αντώνιος, ο Μέγας!

Απολυτίκιο  (Βίντεο)

Ἦχος δ’.
Τόν ζηλωτήν Ἠλίαν τοῖς τρόποις μιμούμενος, τῷ Βαπτιστῇ εὐθείαις ταῖς τρίβοις ἑπόμενος, Πάτερ Ἀντώνιε, τῆς ἐρήμου γέγονας οἰκιστής, καί τήν οἰκουμένην ἐστήριξας εὐχαῖς σου· διό πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, σωθῆναι τάς ψυχάς ἡμῶν.

Η μνήμη του εορτάζεται στις 17 Ιανουαρίου εκάστου έτους.

 

 

Βιογραφία
Ο Μέγας Αντώνιος γεννήθηκε το 251 μ.Χ. στην Αίγυπτο από πλούσιους και ενάρετους γονείς, τους οποίους έχασε σε νεαρή ηλικία. Συγκέντρωσε την προσοχή του στη μυστική θεωρία των μοναχών της ερήμου και στη φροντίδα της μικρής αδελφής του. 

Σύντομα αποφάσισε να εγκαταλείψει τα εγκόσμια και αναχώρησε για την έρημο, αφού πρώτα τακτοποίησε τη μικρότερη αδελφή του και μοίρασε τη μεγάλη πατρική περιουσία στους φτωχούς της περιοχής του. Στην έρημο παίδευσε την ψυχή του και τιθάσευσε τα πάθη του, φθάνοντας στα ανώτατα όρια της άσκησης. Ασκήθηκε στην αγρυπνία και την προσευχή και εξ ανάγκης στη νηστεία, τρώγοντας μία φορά την ημέρα περί τη δύση του Ηλίου, ή κάθε δύο μέρες ή και τέσσερις, μόνο άρτο και αλάτι και νερό. Παράλληλα ασχολιόταν με εργόχειρο που αντάλλασσε με τα απαραίτητα επιβίωσης, τρώγοντας ελάχιστα κάθε μέρα. Ασχολούμενος με την ανάγνωση ιερών κειμένων παρέμεινε σ' όλους αγαπητός, πράος, και θαυμαστός. Ποτέ δεν υπερηφανεύτηκε, αλλά ούτε και φιλονίκησε ή λύπησε κανέναν.

Υπό το καθεστώς αυτό δεν άργησε να δέχεται τους πρώτους πειρασμούς του πονηρού πνεύματος είτε σαρκικούς, λόγω της νεότητάς του, είτε σε πονηρούς λογισμούς και ιδέες που του επέβαλε προκειμένου να διακόψει την ασκητική του ζωή. Οι πειρασμοί αυτοί αφορούσαν άλλοτε τις βιολογικές σαρκικές ορμές και απολαύσεις με οπτασίες νεαρής κοπέλας, άλλοτε με εμβόλιμες ιδέες για τη φροντίδα της αδελφής του που κινδύνευε να γίνει πόρνη και άλλοτε την φιλαργυρία, φιλοδοξία κ.ά. που όμως σ' όλες τις περιπτώσεις απέτυχαν. 

 

Ακολούθησαν ασθένειες όπου ο Αντώνιος με τις συνεχείς προσευχές του κατάφερε να μη τον πτοήσουν. Έγινε το πρότυπο των ασκητών. Πολλοί εξ αυτών έφθαναν στην έρημο για να τον ακούσουν και να τον συμβουλευτούν. 

 

Δίδασκε στους μαθητές του να μη θεωρούν τίποτε ανώτερο από την αγάπη του Χριστού και να μη νομίζουν ότι στερούνται κάτι αξιόλογο με την αποχή από τα κοσμικά αγαθά. Θύμιζε επίσης ότι η ανθρώπινη ζωή είναι εφήμερη. Κατέληγε λέγοντας ότι δε θα πρέπει να κοπιάζουμε για την απόκτηση πρόσκαιρων αγαθών, αλλά για την απόκτηση αιώνιων αγαθών που είναι αρετές όπως η σωφροσύνη, η φρόνηση, η αγάπη και η σύνεση.

 

Το 311 μ.Χ., στους φοβερούς διωγμούς των χριστιανών που οργανώθηκαν την εποχή του Μαξιμιανού, εγκατέλειψε το ερημητήριό του και έδωσε τη σκληρή μάχη του πιστού κατά της ειδωλολατρίας και της απάτης. Το ίδιο έγινε σαράντα χρόνια αργότερα όταν σε ηλικία εκατό χρονών κατήλθε για μια ακόμη φορά στην Αλεξάνδρεια, για να καταπολεμήσει την αίρεση του Αρείου. Είχε αλληλογραφία με το Μέγα Κωνσταντίνο και τους γιους του, οι οποίοι τον σέβονταν βαθύτατα και ζητούσαν τις συμβουλές του. 

 

Μαρτυρείται πως, ενώ ο Άγιος βρισκόταν ακόμα εν ζωή, έβλεπε τις ψυχές των ανθρώπων που εξέρχονταν από το σώμα τους, καθώς και τους δαίμονες που τις οδηγούσαν.

 

Παρέδωσε την μακάρια ψυχή του στον Θεό σε ηλικία 105 ετών. Σύμφωνα με τον Μέγα Αθανάσιο, μία από τις τελευταίες επιθυμίες του Οσίου Αντωνίου ήταν να μείνει κρυφός ο τόπος της ταφής του. 

 

Όμως τελικώς, μοναχοί που μόναζαν κοντά του κατείχαν το ιερό λείψανό του, έως ότου το 561 μ.Χ. επί Ιουστινιανού, κατατέθηκε στην Εκκλησία του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου στην Αλεξάνδρεια. 

 

Από εκεί το 635 μ.Χ. μεταφέρθηκε στην Κωνσταντινούπολη. Η Σύναξή του ετελείτο στη Μεγάλη Εκκλησία.

 

Διάφορες πηγές