Άγιος Δημήτριος, ο Μυροβλύτης!

Ἀπολυτίκιον  (Βίντεο)

Ἦχος γ’.

Μέγαν εὕρατο ἐv τοῖς κιvδύvοις, σὲ ὑπέρμαχοv, ἡ οἰκουμένη, Ἀθλοφόρε τὰ ἔθνη τροπούμενον. Ὡς οὖν Λυαίου καθεῖλες τὴν ἔπαρσιν, ἐν τῷ σταδίῳ θαῤῥύvας τὸν Νέστορα, οὕτως Ἅγιε, Μεγαλομάρτυς Δημήτριε, Χριστὸν τὸν Θεὸν ἱκέτευε, δωρήσασθαι ἡμῖν τὸ μέγα ἔλεος.

Μετάφραση:

Εσένα η οικουμένη βρήκε μεγάλο προστάτη στους κινδύνους και νικητή. Εσύ που νικούσες τους ειδωλολάτρες, όπως του Λυαίου γκρέμισες την περηφάνια δίνοντας θάρρος στο Νέστορα, έτσι Άγιε Μεγαλομάρτυρα Δημήτριε, να παρακαλείς το Χριστό το Θεό μας, για να μας δίνει το μεγάλο έλεος Του.  

 

Στις βυζαντινές εικόνες αλλά και στη σύγχρονη αγιογραφία ο Άγιος Δημήτριος παρουσιάζεται αρκετές φορές ως καβαλάρης με κόκκινο άλογο να πατά τον άπιστο Λυαίο.

 

Η μνήμη του εορτάζεται στις 26 Οκτωβρίου εκάστου έτους.

 

  

Ο Άγιος Δημήτριος γεννήθηκε περί το 280 με 284 μ.Χ. και μαρτύρησε επί των αυτοκρατόρων Διοκλητιανού και Μαξιμιανού.
Ο Δημήτριος ήταν γόνος αριστοκρατικής οικογένειας στη Θεσσαλονίκη. Σύντομα ανελίχθηκε στις βαθμίδες του ρωμαϊκού στρατού, με αποτέλεσμα σε ηλικία 22 ετών να φέρει το βαθμό του χιλιάρχου. Ως αξιωματικός του ρωμαϊκού στρατού κάτω από τη διοίκηση του Τετράρχη (και έπειτα αυτοκράτορα) Γαλερίου Μαξιμιανού, έγινε χριστιανός. Φυλακίστηκε στη Θεσσαλονίκη το 303 μ.Χ., διότι αγνόησε το διάταγμα του αυτοκράτορα Διοκλητιανού «περί αρνήσεως του Χριστιανισμού». Μάλιστα λίγο νωρίτερα είχε ιδρύσει κύκλο νέων προς μελέτη της Αγίας Γραφής. 

Στη φυλακή ήταν και ένας νεαρός χριστιανός ο Νέστορας, ο οποίος θα αντιμετώπιζε σε μονομαχία τον φοβερό μονομάχο της εποχής Λυαίο. Ο νεαρός χριστιανός πριν τη μονομαχία επισκέφθηκε τον Δημήτριο και ζήτησε τη βοήθειά του. Ο Άγιος Δημήτριος του έδωσε την ευχή του και έτσι ο Νέστορας νίκησε τον Λυαίο, γεγονός που προκάλεσε την οργή του αυτοκράτορα. Διατάχθηκε τότε να θανατωθούν και οι δύο, ο Νέστορας και ο Δημήτριος.

Οι συγγραφείς εγκωμίων του Αγίου Δημητρίου, Ευστάθιος Θεσσαλονίκης, Γρηγόριος ο Παλαμάς και Δημήτριος Χρυσολωράς αναφέρουν, πως το σώμα του Αγίου ετάφη στον τόπο του μαρτυρίου, ο δε τάφος μετεβλήθη σε βαθύ φρέαρ που ανέβλυζε μύρο. Από αυτό το γεγονός προέρχεται και η προσωνυμία του Μυροβλήτης.
 

Σήμερα ο Άγιος Δημήτριος τιμάται ως πολιούχος Άγιος της Θεσσαλονίκης, επειδή με τη βοήθεια του Αγίου η πόλη σώθηκε πολλές φορές από τις επιδρομές των Αβάρων, των Σλάβων και των Βουλγάρων. 

Οι υπερασπιστές της διηγούνταν πολλές φορές ότι έβλεπαν έναν πολεμιστή πάνω στο άλογο του να προχωρεί μπροστά στα πλήθη και να καταδιώκει με το ξίφος του τους εχθρούς. Με αυτή την μορφή παρουσιάζεται και από τη βυζαντινή αγιογραφία.
Οι μαρτυρίες λένε πως δεν τον έβλεπαν σε όνειρο, αλλά στην πραγματικότητα, δηλαδή τον ίδιο τον Άγιο να μάχεται μεταξύ των στρατιωτών, να προηγείται και να οδηγεί αυτούς στη νίκη και στη σωτηρία.
Δεν έβλεπαν τον Αθλοφόρο μόνο οι πιστοί αλλά και οι εχθροί. Όταν μάλιστα τους ρωτούσαν μετά τη νίκη γιατί έφυγαν, εκείνοι έλεγαν: «Είδομεν ένα άνδρα ξανθόν και λαμπρόν, ο οποίος εκάθητο επί ερυθρού ίππου και εφόρει ιμάτιον λευκόν».
Αξίζει να αναφέρουμε ότι την ημέρα της γιορτής του Αγίου στις 26 Οκτωβρίου 1912, ο ελληνικός στρατός μπήκε νικητής στη Θεσσαλονίκη, ελευθερώνοντάς την από τους Τούρκους.