Από τη Μεγάλη Δευτέρα ξεκινούν τα Άγια Πάθη του Κυρίου μας Ιησού Χριστού.
Απολυτίκιο Μεγάλης Δευτέρας (Βίντεο)
Ἰδοὺ ὁ Νυμφίος ἔρχεται ἐν τῷ μέσῳ τῆς νυκτός, καὶ μακάριος ὁ δοῦλος, ὃν εὑρήσει γρηγοροῦντα, ἀνάξιος δὲ πάλιν, ὃν εὑρήσει ῥαθυμοῦντα. Βλέπε οὖν ψυχή μου, μὴ τῷ ὕπνῳ κατενεχθής, ἵνα μῄ τῷ θανάτῳ παραδοθῇς, καὶ τῆς βασιλείας ἔξω κλεισθῇς, ἀλλὰ ἀνάνηψον κράζουσα· Ἅγιος, Ἅγιος, Ἅγιος εἶ ὁ Θεός, διὰ τῆς Θεοτόκου ἐλέησον ἡμᾶς.
Να, ο Νυμφίος έρχεται στο μέσο της νύχτας, κι ευτυχισμένος θα είναι ο δούλος που θα τον βρει (τον Νυμφίο) ξάγρυπνο να τον περιμένει· ανάξιος όμως πάλι θα είναι εκείνος που θα τον βρει ράθυμο και απροετοίμαστο. Βλέπε λοιπόν ψυχή μου να μη βυθιστείς στον πνευματικό ύπνο, για να μην παραδοθείς στον θάνατο (της αμαρτίας) και να μείνεις έξω από τη βασιλεία του Θεού. Αλλά να ανανήψεις κράζοντας· Άγιος, Άγιος, Άγιος είσαι εσύ ο Θεός· σώσε μας δια της προστασίας των επουράνιων ασωμάτων δυνάμεων (των Αγγέλων).
Ἰδοὺ ὁ Νυμφίος ἔρχεται ἐν τῷ μέσῳ τῆς νυκτός, καὶ μακάριος ὁ δοῦλος, ὃν εὑρήσει γρηγοροῦντα, ἀνάξιος δὲ πάλιν, ὃν εὑρήσει ῥαθυμοῦντα. Βλέπε οὖν ψυχή μου, μὴ τῷ ὕπνῳ κατενεχθής, ἵνα μῄ τῷ θανάτῳ παραδοθῇς, καὶ τῆς βασιλείας ἔξω κλεισθῇς, ἀλλὰ ἀνάνηψον κράζουσα· Ἅγιος, Ἅγιος, Ἅγιος εἶ ὁ Θεός, διὰ τῆς Θεοτόκου ἐλέησον ἡμᾶς.
(Μετάφραση Ανδρέας Θεοδώρου)
Να, ο Νυμφίος έρχεται στο μέσο της νύχτας, κι ευτυχισμένος θα είναι ο δούλος που θα τον βρει (τον Νυμφίο) ξάγρυπνο να τον περιμένει· ανάξιος όμως πάλι θα είναι εκείνος που θα τον βρει ράθυμο και απροετοίμαστο. Βλέπε λοιπόν ψυχή μου να μη βυθιστείς στον πνευματικό ύπνο, για να μην παραδοθείς στον θάνατο (της αμαρτίας) και να μείνεις έξω από τη βασιλεία του Θεού. Αλλά να ανανήψεις κράζοντας· Άγιος, Άγιος, Άγιος είσαι εσύ ο Θεός· σώσε μας δια της προστασίας των επουράνιων ασωμάτων δυνάμεων (των Αγγέλων).
Η Βυζαντινή Χορωδία "Στέφανος Μελωδών" ψάλλει ύμνους του Όρθρου της Μεγάλης Δευτέρας.
Ο πάγκαλος Ιωσήφ, του οποίου τη Μεγάλη Δευτέρα επίσης επιτελούμε την ανάμνησή του (Γεν. 37 - 50), ήταν ο μικρότερος γιος του Πατριάρχη Ιακώβ και ο πιο αγαπητός. Φθονήθηκε όμως από τα αδέλφια του και αρχικά τον έριξαν σ' ένα βαθύ λάκκο. Εξαπάτησαν το πατέρα τους χρησιμοποιώντας ένα ματωμένο ρούχο, πως δήθεν τον κατασπάραξε κάποιο θηρίο. Στη συνέχεια τον πούλησαν για τριάντα αργύρια σε εμπόρους, οι οποίοι τον ξαναπούλησαν στον αρχιμάγειρα του βασιλιά της Αιγύπτου, τον Πετεφρή. Ο Ιωσήφ ήταν πανέμορφος και τον ερωτεύθηκε η γυναίκα του Πετεφρή που θέλησε να τον παρασύρει σε ανήθικη πράξη βιαίως. Μόλις εκείνη έπιασε τον Ιωσήφ, εκείνος άφησε στα χέρια της το χιτώνα του και έφυγε. Εκείνη από τον θυμό της τον συκοφάντησε στον σύζυγό της, ότι δήθεν αυτός επιτέθηκε εναντίον της με ανήθικους σκοπούς.
Ο πάγκαλος Ιωσήφ, του οποίου τη Μεγάλη Δευτέρα επίσης επιτελούμε την ανάμνησή του (Γεν. 37 - 50), ήταν ο μικρότερος γιος του Πατριάρχη Ιακώβ και ο πιο αγαπητός. Φθονήθηκε όμως από τα αδέλφια του και αρχικά τον έριξαν σ' ένα βαθύ λάκκο. Εξαπάτησαν το πατέρα τους χρησιμοποιώντας ένα ματωμένο ρούχο, πως δήθεν τον κατασπάραξε κάποιο θηρίο. Στη συνέχεια τον πούλησαν για τριάντα αργύρια σε εμπόρους, οι οποίοι τον ξαναπούλησαν στον αρχιμάγειρα του βασιλιά της Αιγύπτου, τον Πετεφρή. Ο Ιωσήφ ήταν πανέμορφος και τον ερωτεύθηκε η γυναίκα του Πετεφρή που θέλησε να τον παρασύρει σε ανήθικη πράξη βιαίως. Μόλις εκείνη έπιασε τον Ιωσήφ, εκείνος άφησε στα χέρια της το χιτώνα του και έφυγε. Εκείνη από τον θυμό της τον συκοφάντησε στον σύζυγό της, ότι δήθεν αυτός επιτέθηκε εναντίον της με ανήθικους σκοπούς.
Ο Πετεφρής την
πίστεψε και φυλάκισε τον Ιωσήφ. Κάποτε όμως ο Φαραώ, βασιλιάς
της Αιγύπτου, είδε ένα παράξενο όνειρο και ζήτησε κάποιον να του το εξηγήσει. Με το
φωτισμό του Θεού, μόνο ο Ιωσήφ μπόρεσε να το κάνει αυτό. Του είπε πως θα έλθουν στη
χώρα του επτά χρόνια ευφορίας και επτά ακαρπίας και πείνας.
Ενθουσιάστηκε ο Φαραώ από τη σοφία του και τον έκανε γενικό άρχοντα, κάτι σαν
πρωθυπουργό. Ο Ιωσήφ διαχειρίσθηκε άριστα την εξουσία και φρόντισε στα
δύσκολα χρόνια της πείνας όλο το λαό. Με αφορμή τη διανομή του σιταριού,
φανερώθηκαν τ' αδέλφια του που τον είχαν φθονήσει. Εκείνος δεν τους
κράτησε κακία, αντίθετα τα προσκάλεσε μόνιμα στην Αίγυπτο μαζί με τους
γονείς. Αυτός λοιπόν αποτελεί πρότυπο του Χριστού βάσει προφητικής και διδακτικής σημασίας, διότι και ο Χριστός ήταν αγαπητός γιος του πατέρα, φθονήθηκε από τους ομόφυλους του
Ιουδαίους, πουλήθηκε από τον μαθητή του για τριάντα αργύρια και κλείσθηκε
στο σκοτεινό λάκκο, τον τάφο.
Την ίδια ημέρα μνημονεύουμε και την άκαρπη συκή, την οποία καταράστηκε ο Κύριος και ξεράθηκε αμέσως Ματθ. 21:19, Μαρκ. 11:13). Συμβολίζει τόσο τη Συναγωγή των Εβραίων, η οποία δεν είχε πνευματικούς καρπούς, όσο και κάθε άνθρωπο που στερείται πνευματικών καρπών, δηλαδή αρετών. Έδειξε ο Κύριος τη δύναμή Του στο άψυχο δένδρο και ποτέ πάνω σε άνθρωπο, για να δείξει ότι δεν έχει μόνο δύναμη να ευεργετεί, αλλά και να τιμωρεί.
Ο ευαγγελιστής Μάρκος αναφέρει πως την ώρα που ο Κύριος επιτίμησε τη συκή και ξεράθηκε, έπεσαν αμέσως τα καταπράσινα φύλλα της κάτω και την επόμενη μέρα ξεράθηκε και η ρίζα της (Μαρκ. 11:21). Οι μαθητές έκθαμβοι από το θαύμα αυτό δε ζητούσαν να μάθουν τη βαθύτερη έννοιά του, αλλά είχαν την απορία «πώς παραχρήμα εξηράνθη η συκή;» (Ματθ. 21:20). Πρώτη φορά είχαν δει τιμωρία της άψυχης φύσεως.
Ο Κύριος παίρνοντας αφορμή από την απορία των μαθητών, χωρίς να εξηγήσει τη συμβολική σημασία του θαύματος, τους δίδαξε για τη μεγάλη δύναμη της πίστεως, η οποία όταν συνοδεύεται από εσωτερική θέρμη και χωρίς τον παραμικρό δισταγμό μπορεί να κατορθώσει αφάνταστα πράγματα. Αυτή την πίστη θέλει η Εκκλησία μας να μεταδώσει και σε μας.
Η υμνογραφία της Μεγάλης Δευτέρας αναφέρεται στα παραπάνω θέματα, τονίζοντας κυρίως την πορεία του Κυρίου μας Ιησού Χριστού προς το Πάθος. Από το τροπάριο: «Ἰδοὺ ὁ Νυμφίος ἔρχεται...», οι ακολουθίες της Μ. Δευτέρας έως της Μ.Τετάρτης λέγονται και «Ακολουθίες του Νυμφίου».
Την ίδια ημέρα μνημονεύουμε και την άκαρπη συκή, την οποία καταράστηκε ο Κύριος και ξεράθηκε αμέσως Ματθ. 21:19, Μαρκ. 11:13). Συμβολίζει τόσο τη Συναγωγή των Εβραίων, η οποία δεν είχε πνευματικούς καρπούς, όσο και κάθε άνθρωπο που στερείται πνευματικών καρπών, δηλαδή αρετών. Έδειξε ο Κύριος τη δύναμή Του στο άψυχο δένδρο και ποτέ πάνω σε άνθρωπο, για να δείξει ότι δεν έχει μόνο δύναμη να ευεργετεί, αλλά και να τιμωρεί.
Ο ευαγγελιστής Μάρκος αναφέρει πως την ώρα που ο Κύριος επιτίμησε τη συκή και ξεράθηκε, έπεσαν αμέσως τα καταπράσινα φύλλα της κάτω και την επόμενη μέρα ξεράθηκε και η ρίζα της (Μαρκ. 11:21). Οι μαθητές έκθαμβοι από το θαύμα αυτό δε ζητούσαν να μάθουν τη βαθύτερη έννοιά του, αλλά είχαν την απορία «πώς παραχρήμα εξηράνθη η συκή;» (Ματθ. 21:20). Πρώτη φορά είχαν δει τιμωρία της άψυχης φύσεως.
Ο Κύριος παίρνοντας αφορμή από την απορία των μαθητών, χωρίς να εξηγήσει τη συμβολική σημασία του θαύματος, τους δίδαξε για τη μεγάλη δύναμη της πίστεως, η οποία όταν συνοδεύεται από εσωτερική θέρμη και χωρίς τον παραμικρό δισταγμό μπορεί να κατορθώσει αφάνταστα πράγματα. Αυτή την πίστη θέλει η Εκκλησία μας να μεταδώσει και σε μας.
Η υμνογραφία της Μεγάλης Δευτέρας αναφέρεται στα παραπάνω θέματα, τονίζοντας κυρίως την πορεία του Κυρίου μας Ιησού Χριστού προς το Πάθος. Από το τροπάριο: «Ἰδοὺ ὁ Νυμφίος ἔρχεται...», οι ακολουθίες της Μ. Δευτέρας έως της Μ.Τετάρτης λέγονται και «Ακολουθίες του Νυμφίου».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου