Άγιος Φίλιππος, ο Απόστολος!

 Ἀπολυτίκιον (Βίντεο)
Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.
Θείαν ἔλλαμψιν, τοῦ Παρακλήτου, εἰσδεξάμενος, πυρὸς ἐν εἴδει, παγκοσμίως ὡς ἀστὴρ ἀνατέταλκας, καὶ τῆς ἀγνοίας τὸν ζόφον διέλυσας, τῇ θείᾳ αἴγλῃ Ἀπόστολε Φίλιππε. Ὅθεν πρέσβευε, Χριστῷ τῷ Θεῷ δεόμεθα, δωρήσασθαι ἡμῖν τὸ μέγα ἔλεος.

Η μνήμη του εορτάζεται στις 14 Νοεμβρίου εκάστου έτους.

Ο Άγιος Φίλιππος ήταν ένας από τους δώδεκα μαθητές του Κυρίου. Καταγόταν από τη Βηθσαϊδά της Γαλιλαίας, απ' όπου καταγόταν και ο Ανδρέας με τον Πέτρο. Ήταν γνώστης της Παλαιάς Διαθήκης και αρκετά φιλοσοφημένος. Τον κάλεσε μαθητή Του ο ίδιος ο Κύριος και κατόπιν ο Φίλιππος έφερε στον Κύριο το Ναθαναήλ, καθώς του μετέφερε τη βεβαιότητά του πως επρόκειτο για τον αληθινό Μεσσία. Από το γεγονός αυτό προέρχεται και η παροιμιακή φράση, "Βρήκε ο Φίλιππος τον Ναθαναήλ" που τη λέει ο λαός μας για παρόμοιες συναντήσεις.

Αξίζει να αναφέρουμε ένα διάλογο ( Ευαγγέλιο Ιωάννου, ιδ’) που είχε ο Φίλιππος με τον Κύριο, όπου δίνει αφορμή στον Κύριο να φανερώσει ο ίδιος ότι είναι ομοούσιος με τον Πατέρα Θεό.

Είπε λοιπόν ο Φίλιππος: «Κύριε, δεῖξον ἡμῖν τὸν πατέρα καὶ ἀρκεῖ ἡμῖν» (Κύριε, αποκάλυψε μας, δείξε μας τον Πατέρα, και αυτό μας αρκεί).

Ο Κύριος μεταξύ άλλων του απάντησε: «Οὐ πιστεύεις ὅτι ἐγὼ ἐν τῷ πατρὶ καὶ ὁ πατὴρ ἐν ἐμοί ἐστι; τὰ ῥήματα ἃ ἐγὼ λαλῶ ὑμῖν, ἀπ᾿ ἑμαυτοῦ οὐ λαλῶ· ὁ δὲ πατὴρ ὁ ἐν ἐμοὶ μένων αὐτὸς ποιεῖ τὰ ἔργα» (Δεν πιστεύεις Φίλιππε, ότι εγώ είμαι αχώριστα συνδεδεμένος με τον Πατέρα, ώστε εγώ να είμαι και να μένω μέσα στον Πατέρα και ο Πατέρας να είναι και να μένει μέσα μου; Είμαι δε τόσο πολύ ενωμένος, ώστε αυτά πού σας διδάσκω δεν είναι από τον εαυτό μου. Άλλα ο Πατέρας μου πού μένει μέσα μου, αυτός ενεργεί τα υπερφυσικά έργα).

Όταν οι Απόστολοι έκαναν κλήρωση για τα μέρη που θα πήγαιναν να διδάξουν το Χριστιανισμό, στον Απόστολο Φίλιππο κληρώθηκε η Ασία, όπου και ταξίδεψε για τη διδασκαλία του λόγου του Κυρίου, μαζί με τον Απόστολο Βαρθολομαίο και την αδελφή του Μαριάμνη που τους διακόνευε. 

Πολλές οι δυσκολίες στην πορεία τους, όπως φυλακίσεις, εχθρική στάση και ξυλοδαρμοί από τους ειδωλολάτρες των πόλεων που πήγαιναν να διδάξουν και να οργανώσουν Εκκλησίες του Χριστού, Μετά δε από ταλαιπωρίες, έφτασαν στη Φρυγία, όπου συνάντησαν τον αγαπημένο μαθητή του Κυρίου τον Ιωάννη να κηρύττει το Ευαγγέλιο. Εκεί ο Απόστολος Φίλιππος συνελήφθη, βασανίστηκε και κρεμάστηκε ανάποδα. Την ώρα του θανάτου του η γη σχίστηκε με σεισμό, παρασύροντας πολλούς ειδωλολάτρες στον θάνατο. 

Οι υπόλοιποι παρόντες φοβήθηκαν τόσο πολύ που κατέβασαν από τους Σταυρούς που είχανε κρεμασμένους τον Απόστολο Βαρθολομαίο και τη Μαριάμνη και τους χάρισαν τη ζωή, ενώ πολλοί από αυτούς έγιναν Χριστιανοί. Ο Απόστολος Βαρθολομαίος και η Μαριάμνη, αφού έθαψαν ευλαβικά το ιερό λείψανο του Αγίου Φιλίππου, έφυγαν στον Πόντο και τη Λυκαονία, συνεχίζοντας το ιεραποστολικό τους έργο. 

Ο Ελληνορθόδοξος λαός μας, έχει συνδέσει τον Άγιο Φίλιππο με πολλές παραδόσεις και έθιμα. Στις αγροτικές κοινωνίες δεν οργανώνονται πανηγύρια και εκδηλώσεις τη μέρα της γιορτής του, γιατί ο λαός τον έβλεπε πάντα ως "φτωχό" Άγιο και οι άνθρωποι δεν σταματούσαν να δουλεύουν τη μέρα της γιορτής του.

Οι χωρικοί πριν πάνε στα χωράφια, περνούσαν πρώτα από την Εκκλησία, προσεύχονταν, έπαιρναν αντίδωρο και αγιασμό και φεύγοντας έλεγαν την ευχή "Καλό Σαρανταήμερο", αφού την επόμενη μέρα αρχίζει η νηστεία των Χριστουγέννων.

Επίσης, η ελληνική λαϊκή παράδοση αναφέρει για τον Άγιο Φίλιππο, το γεγονός της θυσίας του ενός βοδιού του για τους φτωχούς και αδύναμους ανθρώπους.

Το σεπτό σκήνωμα του Αποστόλου, για πολλά χρόνια στόλισε τον ιερό ναό που είχε κτισθεί στην Ιεράπολη της Συρίας, προς τιμή του Αγίου.

Η δε Αγία κάρα του τιμήθηκε από διάφορους αυτοκράτορες, όπως τον Θεοδόσιο, τον Ηράκλειο και άλλους με τις βασιλικές σφραγίδες τους. Μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Λατίνους το 1204 μ.Χ., το σεπτό λείψανο μεταφέρθηκε στην Κύπρο και για πολλά χρόνια φυλασσόταν στο χωριό Άρσος της Πάφου, στον ιερό ναό που κτίστηκε εκεί προς τιμή του Αποστόλου.

Αργότερα ένα μέρος των λειψάνων για ευλογία διανεμήθηκε σε διάφορα μέρη. Η θήκη δε με την Ιερή κάρα, προ του 1788 μ.Χ. μετακομίσθηκε για μεγαλύτερη ασφάλεια στην Ιερά Μονή του Σταυρού στο Όμοδος και εκεί φυλάσσεται μέχρι σήμερα.

Διάφορες πηγές