Ἀπολυτίκιον (Βίντεο)
Ἦχος βαρύς.
Μετεμορφώθης ἐν τῷ ὄρει Χριστὲ ὁ Θεός, δείξας τοῖς Μαθηταῖς σου τὴν δόξαν σου, καθὼς ἠδυναντο. Λάμψον καὶ ἡμῖν τοῖς ἁμαρτωλοῖς, τὸ φῶς σου τὸ ἀΐδιον, πρεσβείαις τῆς Θεοτόκου, φωτοδότα δόξα σοι.
Μετεμορφώθης ἐν τῷ ὄρει Χριστὲ ὁ Θεός, δείξας τοῖς Μαθηταῖς σου τὴν δόξαν σου, καθὼς ἠδυναντο. Λάμψον καὶ ἡμῖν τοῖς ἁμαρτωλοῖς, τὸ φῶς σου τὸ ἀΐδιον, πρεσβείαις τῆς Θεοτόκου, φωτοδότα δόξα σοι.
Η Μεταμόρφωση του Σωτήρος Ιησού Χριστού εορτάζεται στις 6 Αυγούστου εκάστου έτους.
Βιογραφία
Κατά τους Ευαγγελιστές, ο Κύριος μας Ιησούς Χριστός πήρε τους μαθητές του Πέτρο, Ιωάννη και Ιάκωβο και ανέβηκε στο όρος Θαβώρ για να προσευχηθεί.
Κατά τους Ευαγγελιστές, ο Κύριος μας Ιησούς Χριστός πήρε τους μαθητές του Πέτρο, Ιωάννη και Ιάκωβο και ανέβηκε στο όρος Θαβώρ για να προσευχηθεί.
Όπως σημειώνει ο Άγιος
Νικόδημος ο Αγιορείτης: «Eπήρε δε τρεις μόνους Aποστόλους, ως προκρίτους
και υπερέχοντας. O μεν γαρ Πέτρος επροκρίθη, επειδή ηγάπα πολλά τον
Xριστόν. O δε Iωάννης, επειδή ηγαπάτο από τον Xριστόν. O δε Iάκωβος,
επειδή εδύνετο να πίη το ποτήριον του θανάτου, το οποίον και ο Kύριος
έπιεν».
Οι
τρεις μαθητές Του, καθώς ήταν κουρασμένοι από τη
δύσκολη ανάβαση στο Θαβώρ, ενώ κάθισαν να ξεκουραστούν για λίγο, έπεσαν
σε
βαθύ ύπνο. Όταν ξύπνησαν, αντίκρισαν ένα απροσδόκητο και εξαίσιο θέαμα.
Το
πρόσωπο του Κυρίου άστραφτε όπως ο ήλιος και τα φορέματα Του ήταν λευκά
σαν το φως. Τον περιστοίχιζαν δε και συνομιλούσαν μαζί Του δυο άνδρες, ο
Μωϋσής και ο προφήτης Ηλίας.
Γράφει χαρακτηριστικά ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης: «Έφερε δε εις το
μέσον τους τον Mωυσήν και τον Ηλίαν, διά να διορθώση τας σφαλεράς
υποψίας, οπού είχον οι πολλοί περί αυτού. Kαθότι, άλλοι μεν έλεγον τον
Kύριον πως είναι ο Ηλίας. Άλλοι δε πως είναι ο Iερεμίας. Διά τούτο
λοιπόν επαράστησεν εις το Θαβώρ τους πρώτους και κορυφαίους Προφήτας,
διά να γνωρίσουν οι μαθηταί και διά των μαθητών όλοι οι άνθρωποι, πόση
διαφορά είναι αναμεταξύ του Xριστού και των Προφητών. O μεν γαρ
Xριστός είναι Δεσπότης. Oι δε Προφήται είναι δούλοι. Kαι ίνα μάθουν,
ότι ο Kύριος έχει την εξουσίαν του θανάτου και της ζωής. Διά τούτο, από
μεν τους αποθαμένους, έφερε τον Mωυσήν. Aπό δε τους ζωντανούς, έφερε τον
Ηλίαν».
Αφού οι μαθητές συνήλθαν κάπως από την έκπληξη, ο πάντα ενθουσιώδης Πέτρος, θέλοντας να διατηρηθεί αυτή η αγία μέθη που προκαλούσε η ακτινοβολία του Κυρίου, ικετευτικά είπε να στήσουν τρεις σκηνές. Μια για τον Κύριο, μια για το Μωϋσή και μια για τον Ηλία. Πριν προλάβει να τελειώσει τη φράση του, ήλθε σύννεφο που τους σκέπασε και μέσα απ' αυτό ακούστηκε φωνή που έλεγε: «Οὗτος ἐστὶν ὁ υἱός μου ὁ ἀγαπητός· αὐτοῦ ἀκούετε» (Λουκά, θ' 28-36). Δηλαδή, Αυτός είναι ο Υιός μου ο αγαπητός που τον έστειλα για να σωθεί ο κόσμος. Αυτόν να ακούτε.
Όπως οι μαθητές, έτσι και εμείς οφείλουμε να ακούμε τον Ιησού χριστό και να Τον υπακούμε. Σε οποιοδήποτε δρόμο και να μας φέρει, είμαστε υποχρεωμένοι να τον ακολουθήσουμε.
Έθιμα της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος
Η Μεταμόρφωση του Σωτήρος, ως σπουδαία Δεσποτική εορτή, αποτελεί εξαίρεση εθιμικά καθιερωμένης ιχθυοφαγίας, μέσα στην σύντομη αλλά αυστηρή νηστεία του Δεκαπενταύγουστου.
Σε πολλούς τόπους πιστεύουν ότι την παραμονή το βράδυ, κάποια ώρα ανοίγουν οι ουρανοί και φαίνεται το «άγιο φως», σε όσους είχαν την υπομονή και την πίστη να ξαγρυπνήσουν. Ανήμερα δε, προσφέρουν στους ναούς τα πρώτα σταφύλια της χρονιάς, για να ευλογηθούν από τον ιερέα μετά τη Θεία Λειτουργία και να διανεμηθούν ως ευλογία στους πιστούς. Σε ορισμένους μάλιστα τόπους προσφέρουν στον ναό το πρώτο λάδι της χρονιάς για να ευλογηθεί, ώστε η ευλογία να επεκταθεί και στην υπόλοιπη παραγωγή.
Πρόκειται για το αρχαίο έθιμο των απαρχών, της προσφοράς δηλαδή των πρώτων καρπών στον Θεό, μια μορφή αναίμακτης τελετουργικής θυσιαστικής προσφοράς που πέρασε και στον χριστιανισμό. Ο λαϊκός άνθρωπος, προσκομίζοντας για ευλογία τις απαρχές των καρπών και των γεννημάτων του, αναθέτει ουσιαστικά την ελπίδα της επιβίωσής του στον Θεό, από τον οποίο ζητά ευλαβικά να συνεργήσει για να επιτύχει η σοδειά, από την οποία εξαρτάται η επιβίωση ολόκληρης της παραδοσιακής κοινότητας.
Ήδη στους Αποστολικούς Κανόνες επιτρέπεται η προσαγωγή στον ναό σταφυλιών, όχι όμως και άλλων οπωρικών, ενώ ο Θεόδωρος Βαλσαμών, ερμηνεύοντας τον Δ΄ Κανόνα των Αγίων Αποστόλων, ερμηνεύει την εξαίρεση αυτή των σταφυλιών, από το ότι το κρασί που προέρχεται από αυτά, χρησιμοποιείται για την παρασκευή της Θείας Κοινωνίας.
Τέλος, στη Μεταμόρφωση του Σωτήρος είναι αφιερωμένοι οι ναοί των μεγαλύτερων και επιβλητικότερων ελληνικών φρουρίων, γεγονός που δείχνει τη σημασία, θρησκευτική και εθνικά αναγεννητική που ο λαός μας ανέκαθεν έδινε στη μεγάλη αυτή εορτή.
Αφού οι μαθητές συνήλθαν κάπως από την έκπληξη, ο πάντα ενθουσιώδης Πέτρος, θέλοντας να διατηρηθεί αυτή η αγία μέθη που προκαλούσε η ακτινοβολία του Κυρίου, ικετευτικά είπε να στήσουν τρεις σκηνές. Μια για τον Κύριο, μια για το Μωϋσή και μια για τον Ηλία. Πριν προλάβει να τελειώσει τη φράση του, ήλθε σύννεφο που τους σκέπασε και μέσα απ' αυτό ακούστηκε φωνή που έλεγε: «Οὗτος ἐστὶν ὁ υἱός μου ὁ ἀγαπητός· αὐτοῦ ἀκούετε» (Λουκά, θ' 28-36). Δηλαδή, Αυτός είναι ο Υιός μου ο αγαπητός που τον έστειλα για να σωθεί ο κόσμος. Αυτόν να ακούτε.
Όπως οι μαθητές, έτσι και εμείς οφείλουμε να ακούμε τον Ιησού χριστό και να Τον υπακούμε. Σε οποιοδήποτε δρόμο και να μας φέρει, είμαστε υποχρεωμένοι να τον ακολουθήσουμε.
Έθιμα της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος
Η Μεταμόρφωση του Σωτήρος, ως σπουδαία Δεσποτική εορτή, αποτελεί εξαίρεση εθιμικά καθιερωμένης ιχθυοφαγίας, μέσα στην σύντομη αλλά αυστηρή νηστεία του Δεκαπενταύγουστου.
Σε πολλούς τόπους πιστεύουν ότι την παραμονή το βράδυ, κάποια ώρα ανοίγουν οι ουρανοί και φαίνεται το «άγιο φως», σε όσους είχαν την υπομονή και την πίστη να ξαγρυπνήσουν. Ανήμερα δε, προσφέρουν στους ναούς τα πρώτα σταφύλια της χρονιάς, για να ευλογηθούν από τον ιερέα μετά τη Θεία Λειτουργία και να διανεμηθούν ως ευλογία στους πιστούς. Σε ορισμένους μάλιστα τόπους προσφέρουν στον ναό το πρώτο λάδι της χρονιάς για να ευλογηθεί, ώστε η ευλογία να επεκταθεί και στην υπόλοιπη παραγωγή.
Πρόκειται για το αρχαίο έθιμο των απαρχών, της προσφοράς δηλαδή των πρώτων καρπών στον Θεό, μια μορφή αναίμακτης τελετουργικής θυσιαστικής προσφοράς που πέρασε και στον χριστιανισμό. Ο λαϊκός άνθρωπος, προσκομίζοντας για ευλογία τις απαρχές των καρπών και των γεννημάτων του, αναθέτει ουσιαστικά την ελπίδα της επιβίωσής του στον Θεό, από τον οποίο ζητά ευλαβικά να συνεργήσει για να επιτύχει η σοδειά, από την οποία εξαρτάται η επιβίωση ολόκληρης της παραδοσιακής κοινότητας.
Ήδη στους Αποστολικούς Κανόνες επιτρέπεται η προσαγωγή στον ναό σταφυλιών, όχι όμως και άλλων οπωρικών, ενώ ο Θεόδωρος Βαλσαμών, ερμηνεύοντας τον Δ΄ Κανόνα των Αγίων Αποστόλων, ερμηνεύει την εξαίρεση αυτή των σταφυλιών, από το ότι το κρασί που προέρχεται από αυτά, χρησιμοποιείται για την παρασκευή της Θείας Κοινωνίας.
Τέλος, στη Μεταμόρφωση του Σωτήρος είναι αφιερωμένοι οι ναοί των μεγαλύτερων και επιβλητικότερων ελληνικών φρουρίων, γεγονός που δείχνει τη σημασία, θρησκευτική και εθνικά αναγεννητική που ο λαός μας ανέκαθεν έδινε στη μεγάλη αυτή εορτή.
Ως
σπουδαία εορτή
είναι και εθιμικά καθιερωμένη αργία. Η παραβίαση της αργίας από
ορισμένους ασεβείς και φιλάργυρους, επέφερε σύμφωνα με τις παραδόσεις
του ελληνικού λαού την άμεση θεϊκή τιμωρία, για παραδειγματισμό και
των υπολοίπων.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου