Άγιοι Πέτρος και Παύλος. Η μεγάλη γιορτή της Ορθοδοξίας!

Απολυτίκιο (Βίντεο)

Ἦχος δ’.
Οἱ τῶν Ἀποστόλων πρωτόθρονοι, καὶ τῆς Οἰκουμένης διδάσκαλοι, τῷ Δεσπότῃ τῶν ὅλων πρεσβεύσατε, εἰρήνην τῆ οἰκουμένῃ δωρήσασθαι, καὶ ταῖς ψυχαῖς ἡμῶν τὸ μέγα ἔλεος.

Η Εκκλησία μας εορτάζει στις 29 Ιουνίου τη μνήμη των δύο μεγάλων και κορυφαίων αποστόλων του Χριστού, του Πέτρου και του Παύλου. 

Βιογραφία
Ο απόστολος Πέτρος καταγόταν από τη Γαλιλαία. Ήταν γιος του Ιωνά και αδελφός του αποστόλου Ανδρέα του Πρωτόκλητου. Ο Πέτρος και ο Ανδρέας ήταν ψαράδες στη λίμνη Γεννησαρέτ. Όπως μας πληροφορεί το Ευαγγέλιο, όταν ο Ιησούς έφθασε στη λίμνη της Γεννησαρέτ συνάντησε τους δυο αδελφούς Πέτρο και Ανδρέα, οι οποίοι έριχναν τα δίχτυα τους. Αμέσως μετά την κλήση τους άφησαν τα δίχτυα και τις οικογένειές τους και τον ακολούθησαν. Ψαράς στο επάγγελμα, ήταν αυθόρμητος και ορμητικός. Τη ζωή του κοντά στο Χριστό τη μαθαίνουμε από τα τέσσερα Ευαγγέλια, ενώ την αποστολική του δράση από τις πράξεις των Αποστόλων. 

Έγραψε δύο Καθολικές Επιστολές, μέσα στις οποίες προτρέπει τους χριστιανούς: «Νήψατε, γρηγορήσατε, ο αντίδικος υμών διάβολος ως λέων ωρυόμενος περιπατεί ζητών τίνα καταπίη» (Α΄ Πέτρου, ε΄ 8). Δηλαδή εγκρατευθείτε, γίνετε άγρυπνοι και προσεκτικοί. Διότι ο αντίπαλος και κατήγορός σας ο διάβολος, σαν λιοντάρι που βρυχάται, περιπατεί με μανία και ζητάει ποιον να τραβήξει μακριά από την πίστη και να τον καταπιεί. 

Μετά την Ανάληψη του Κυρίου, ο Πέτρος δίδαξε το Ευαγγέλιο στην Ιουδαία, στην Αντιόχεια, στον Πόντο, στην Γαλατία, στην Καππαδοκία, στην Ασία και τη Βιθυνία. Κατά την παράδοση (που σημαίνει ότι δεν είναι απόλυτα ιστορικά διασταυρωμένο), έφτασε έως τη Ρώμη, όπου επί Νέρωνος (54-68μ.Χ.) υπέστη μαρτυρικό θάνατο, αφού τον σταύρωσαν χιαστί, με το κεφάλι προς τα κάτω περί το έτος 64 μ.Χ.Ο απόστολος Παύλος γεννήθηκε στην Ταρσό της Κιλικίας. Στην αρχή ήταν σκληρός διώκτης του Χριστιανισμού. Το 36 μ.Χ. περίπου, όταν μετέβαινε στη Δαμασκό για να διώξει και εκεί χριστιανούς, έγινε ένα θαύμα. Του φανερώθηκε ο Χριστός που του πρόσταξε να πάει στον Ανανία, ο οποίος τον κατήχησε και τον βάπτισε. Έτσι έγινε ο μεγαλύτερος κήρυκας του Ευαγγελίου, θυσιάζοντας μάλιστα και την ζωή του γι’ αυτό. Ονομάστηκε ο πρώτος μετά τον Ένα και Απόστολος των Εθνών, λόγω των τεσσάρων μεγάλων αποστολικών περιοδειών του. Είναι ο ιδρυτής της Εκκλησίας της Ελλάδος. Συνέγραψε 14 επιστολές προς τις Εκκλησίες τις οποίες εκείνος ίδρυσε. Η ζωή του και οι περιπέτειές του περιγράφονται στις Πράξεις των Αποστόλων, αλλά και στις 14 Επιστολές του στην Καινή Διαθήκη. 

Ο απόστολος Παύλος ήθελε ο κάθε χριστιανός, όπως και ο ίδιος, να αισθάνεται και να λέει: «ζω δε ουκέτι εγώ, ζη δε εν εμοί Χριστός» (Προς Γαλάτας β΄ 20). Δηλαδή, δε ζω πλέον εγώ, ο παλαιός άνθρωπος, αλλά ζει μέσα μου ο Χριστός. Και ακόμα, «τα πάντα και εν πάσι Χριστός» (Προς Κολασσαείς γ΄ 11). Να διευθύνει, δηλαδή, όλες τις εκδηλώσεις τις ανθρώπινης ζωής μας ο Χριστός. Ο Απόστολος Παύλος υπέστη μαρτυρικό θάνατο (χωρίς να είναι απόλυτα ιστορικά διασταυρωμένο) δι’ αποκεφαλισμού στη Ρώμη μεταξύ των ετών 64 - 67 μ.Χ. 

 

Προς αυτούς τους δύο μεγάλους άνδρες της Χριστιανοσύνης, αποδίδει κάθε έτος η Εκκλησία μας τον οφειλόμενο φόρο τιμής και ευγνωμοσύνης, για την ανυπολόγιστα μεγάλη συμβολή τους στο έργο της διαδόσεως της χριστιανικής πίστεως και της εδραίωσης της Εκκλησίας.

Στις εικόνες τους ζωγραφίζονται οι δύο απόστολοι να κρατούν την Εκκλησία που συμβολικά εικονίζεται με ένα μικρό βυζαντινό ναό, επειδή και οι δύο αυτοί απόστολοι υπήρξαν πράγματι οι στύλοι και οι ακρογωνιαίοι λίθοι, επάνω στους οποίους οικοδομήθηκε το ιερό ίδρυμα της Εκκλησίας του Χριστού.

Οι δύο απόστολοι, με την κοινή τους εορτή και εικονιζόμενοι συνήθως μαζί σε μία εικόνα, συμβολίζουν την ενότητα της πίστεως και την ενότητα της Εκκλησίας, η οποία απειλούνταν από τους ειδωλολάτρες των διαφόρων εθνών.

Η σύσταση της κοινής εορτής των δύο κορυφαίων αποστόλων, χρονολογείται το έτος 258 μ.Χ., όταν στις 29 Ιουνίου ο πάπας Σίξτος ο Β΄ μετακόμιζε τα οστά τους στην κατακόμβη του αγίου Σεβαστιανού της Ρώμης. Ήταν τόσο επιτυχής η συζυγία αυτή, ώστε πολύ γρήγορα η εορτή αυτή εορτάζονταν παγκοσμίως «εν πάσαις ταις κατά τόπον αγίαις του Θεού εκκλησίαις». Οι άλλες εορτές των αποστόλων και η μνήμη του θανάτου τους επισκιάσθηκαν από τη νέα εορτή. 

Σπάνια θα βρει κάποιος ναό τιμώμενο στο όνομα ενός μόνο από τους δυο κορυφαίους και εικόνα που να εικονίζει τον ένα μόνο από αυτούς. Αντιθέτως δεν υπάρχει πόλη ή χωριό που να μη έχει ναό ή παρεκκλήσι με το όνομα των δύο μεγάλων αποστόλων. Άπειρες είναι οι εικόνες τους. Κοινή η τιμή, κοινή η προσκύνηση, κοινός ο εορτασμός, όπως κοινό ήταν το έργο τους και κοινή η αποστολή τους και η δόξα τους.

Ο ελληνικός χώρος έχει να επιδείξει πολλά αναμνηστικά σημεία της διαβάσεως του μεγάλου αποστόλου του, του Παύλου. Αλλού δείχνουν και τιμούν τη φυλακή, όπως στους Φιλίππους, αλλού το βήμα, όπως στη Βέροια, αλλού τον τόπο της δίκης, όπως το βήμα του Γαλλίωνος στην Κόρινθο, αλλού το βράχο όπου πάτησαν τα πόδια του και κήρυξαν το λόγο, όπως στον Άρειο Πάγο στην Αθήνα, αλλού το λιμάνι στο οποίο αποβιβάσθηκε, όπως στους Καλούς λιμένες της Κρήτης και στη Λίνδο.

Ειδικά στη Θεσσαλονίκη έχει διασωθεί ο τόπος όπου κήρυξε ο απόστολος των Εθνών, στο αρχαίο παρεκκλήσι της Μονής Βλατάδων και ο τόπος όπου καταδιωκόμενος κατέφυγε, στο μικρό σπήλαιο-αγίασμα, κοντά στην ομώνυμή του συνοικία. Κατά τον ΙΕ΄ αιώνα ο Συμεών, ο οποίος ήταν ο τελευταίος αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης πριν την άλωση της Θεσσαλονίκης από τους Τούρκους (1430 μ.Χ.), μαρτυρεί πως στον ναό της Αχειροποιήτου φυλάσσονταν και τιμόταν κατά τη μνήμη των αποστόλων ο λίθος, πάνω στον οποίο δέθηκε και ραβδίσθηκε ο απόστολος Παύλος.

Γι’ αυτούς λοιπόν τους δύο κορυφαίους αποστόλους τον Πέτρο και τον Παύλο, τι μεγαλύτερο εγκώμιο θα μπορούσε κανείς να επινόησει», παρατηρεί το συναξάριο της ημέρας, «παρά τη μαρτυρία και ανακήρυξη του Κυρίου γι’ αυτούς; 

 

Τον μεν ένα τον μακάρισε και πέτρα τον ονόμασε, επάνω στην οποία είπε ότι θα ιδρύσει την Εκκλησία Του. 

 

Για τον άλλον δε είπε ότι θα γίνει το σκεύος της εκλογής Του που θα βαστάξει το όνομά Του ενώπιον τυράννων και βασιλέων.