Οι άγιοι Ανάργυροι Κοσμάς και Δαμιανός εξ Ασίας!

Απολυτίκιο (Βίντεο)

Ἦχος πλ. δ'. Ἅγιοι Ἀνάργυροι καὶ θαυματουργοί, ἐπισκέψασθε τὰς ἀσθενείας ἡμῶν, δωρεὰν ἐλάβετε, δωρεὰν δότε ἡμῖν.

Υπάρχουν τρία διαφορετικά ζευγάρια Αγίων Αναργύρων και συνολικά είκοσι (20) Άγιοι Ανάργυροι;

Τα τρία ζευγάρια των Αγίων Αναργύρων:  

Υπάρχουν τρία ζευγάρια Αγίων Αναργύρων που φέρουν το ίδιο όνομα, δηλ. Κοσμάς και Δαμιανός, τους οποίους τιμά η Ορθόδοξη Εκκλησία σε διαφορετικές ημέρες του έτους. Είναι:

α) Οι εξ Ασίας Κοσμάς και Δαμιανός. Οι γονείς τους ήταν άριστο πρότυπο χριστιανών συζύγων. Όταν η μητέρα τους Θεοδότη (η μνήμη της τιμάται στις 2 Ιανουαρίου) έμεινε χήρα, αφιέρωσε κάθε προσπάθεια της στη χριστιανική ανατροφή των δυο παιδιών της, Κοσμά και Δαμιανού. Τους δύο αδελφούς διέκρινε μεγάλη ευφυΐα και επιμέλεια, γι' αυτό και σπούδασαν πολλές επιστήμες. Ιδιαίτερα όμως, επιδόθηκαν στην ιατρική επιστήμη, την οποία εξασκούσαν ως διακονία φιλανθρωπίας προς τον πλησίον. Θεράπευαν τις ασθένειες των ανθρώπων και ιδιαίτερα των φτωχών από τους οποίους δεν έπαιρναν χρήματα, γι' αυτό και ονομάστηκαν Ανάργυροι. Πολλοί ασθενείς που θεραπεύθηκαν ήθελαν να τους ευχαριστήσουν. Αλλά αυτοί δε δέχονταν τις ευχαριστίες και απαντούσαν με τον ορθό λόγο της Αγίας Γραφής: 

«Ἡ εὐλογία καὶ ἡ δόξα καὶ ἡ σοφία καὶ ἡ εὐχαριστία καὶ ἡ τιμὴ καὶ ἡ δύναμις καὶ ἡ ἰσχὺς τῷ Θεῷ ἡμῶν εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων» (Αποκάλυψη Ιωάννου, ζ' 12). Δηλαδή, όλος ο ύμνος και η δόξα και η σοφία και η ευχαριστία και η τιμή και η δύναμη και η ισχύς ανήκει στο Θεό μας, στους αιώνες των αιώνων.
Έτσι ταπεινά αφού διακόνησαν σε όλη τους τη ζωή τον πλησίον, πέθαναν ειρηνικά και ετάφησαν στην τοποθεσία Φερεμάν της Ασίας.

Η μνήμη τους τιμάται την 1η Νοεμβρίου.

 

β) Οι άγιοι Ανάργυροι Κοσμάς και Δαμιανός εξ Αραβίας. Έζησαν επί του διώκτη των χριστιανών Διοκλητιανού. Πήγαν στην Αιγαίς της Λυκίας με τους αδελφούς τους Λεόντιο, Άνθιμο και Ευτρόπιο, όπου μαρτύρησαν, αφού ομολόγησαν την πίστη τους στον Χριστό. Ήταν γιατροί και αυτοί που θεράπευαν σε διάφορες πόλεις και χωριά τους ασθενείς, διδάσκοντας ταυτόχρονα τον Χριστιανισμό. Αφού συνελήφθησαν και υποβλήθηκαν σε διάφορα μαρτύρια, σταυρώθηκαν και κατόπιν αποκεφαλίσθηκαν.   

Η μνήμη τους τιμάται την 17η Οκτωβρίου.

γ) Οι εκ της Ρώμης Άγιοι Ανάργυροι Κοσμάς και Δαμιανός. Ήταν ιατροί και θεράπευαν χωρίς να πληρώνονται τους ασθενείς. Το μόνο που ζητούσαν απ' αυτούς ήταν να πιστέψουν στον Χριστό.

Κάποιοι όμως καλοθελητές διέβαλαν τούς Αγίους στον αυτοκράτορα και του είπαν πως τις θεραπείες και τα θαύματα που επιτελούσαν τα έκαναν με μαγικές τέχνες. Τότε οι Άγιοι Ανάργυροι, επειδή δεν ήθελαν να πάνε άλλους αντί αυτών στον αυτοκράτορα, προσήλθαν μόνοι τους ενώπιον του. Ο αυτοκράτορας Καρίνος προσπάθησε να τους πείσει να αρνηθούν τον Χριστό. Εκείνοι όμως, όχι μόνο δεν αρνήθηκαν την πίστη τους, αλλά κατάφεραν να μεταπείσουν και να μεταστρέψουν τον ίδιο τον αυτοκράτορα, αφού και ο ίδιος δέχτηκε τις θεραπευτικές τους ιάσεις. Συγκεκριμένα, όταν ο Καρίνος ανέκρινε τους Αγίους, μετατοπίστηκε η θέση του προσώπου του και στράφηκε προς την ράχη του. Αμέσως τότε οι άγιοι την θεράπευσαν με την προσευχή τους στον Χριστό. Εξαιτίας αυτού του θαύματος, πίστεψαν στον Χριστό όσοι βρίσκονταν εκείνη την στιγμή μπροστά και ο ίδιος ο αυτοκράτορας τους έστειλε πίσω στους συγγενείς τους με μεγάλες τιμές.

Αργότερα όμως, μετά από μεγάλο χρονικό διάστημα, οι άγιοι φθονήθηκαν από τον ίδιο τον δάσκαλο που τους είχε μάθει την ιατρική επιστήμη, γιατί είχαν αποκτήσει μεγάλη δόξα και φήμη. Γι` αυτό τον λόγο τους ανέβασε σε κάποιο όρος για να μαζέψουν κάποια βότανα. Εκεί τους επιτέθηκε με πέτρες και τους θανάτωσε. 

Η μνήμη τους τιμάται την 1η Ιουλίου.

 

Οι Πατέρες της Εκκλησίας θεωρούν πρέπον και συστήνουν στους αγιογράφους, να γράφουν πάνω στις εικόνες που παριστάνουν τους Αγίους Αναργύρους την προέλευσή τους π.χ. εξ Ασίας, εξ Αραβίας, εκ Ρώμης.

Αρκετοί νομίζουν ότι οι Άγιοι Ανάργυροι είναι δύο, ο Κοσμάς και Δαμιανός, χωρίς να ξεχωρίζουν τα ζεύγη που τιμάμε τις δύο πρωτομηνιές (Ιουλίου και Νοεμβρίου).  Αν ανατρέξουμε στα συναξάρια της εκκλησίας μας θα δούμε ότι η χορεία των Αγίων Αναργύρων ανέρχεται σε είκοσι μέλη. Όλοι είχαν την ιατρική επιστήμη ως μέσον θεραπείας και θαυμάτων, χωρίς υλικά ανταλλάγματα. Ας τους αναφέρουμε, όπως η Εκκλησία μας τους θυμάται και τους μνημονεύει.

 

ΚΟΣΜΑΣ, ΔΑΜΙΑΝΟΣ: Μαρτύρησαν το 284 μ.Χ. στη Ρώμη. Η μνήμη τους τιμάται την 1η Ιουλίου.

ΚΟΣΜΑΣ, ΔΑΜΙΑΝΟΣ: Η καταγωγή τους ήταν από την Μ. Ασία. Η μνήμη τους τιμάται την 1η Νοεμβρίου.

ΚΟΣΜΑΣ, ΔΑΜΙΑΝΟΣ, ΛΕΟΝΤΙΟΣ, ΑΝΘΙΜΟΣ, ΕΥΤΡΟΠΙΟΣ: Ήταν από την Αραβία και μαρτύρησαν, αφού ομολόγησαν την πίστη τους στον Χριστό. Η μνήμη τους τιμάται την 17η Οκτωβρίου. ΚΥΡΟΣ, ΙΩΑΝΝΗΣ: Η καταγωγή του πρώτου ήταν η Αλεξάνδρεια και του δεύτερου η Έδεσσα Μεσοποταμίας. Συνμοναστές, μαρτύρησαν με αποκεφαλισμό το 292 μ.Χ.. Η μνήμη τους τιμάται την 28η Ιουνίου.

ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΩΝ: Η καταγωγή του ήταν από την Νικομήδεια. Αποκεφαλίστηκε το 305 μ.Χ.. Η μνήμη του τιμάται την 26η Ιουλίου.

ΕΡΜΟΛΑΟΣ: Καταγόταν από τη Νικομήδεια. Ήταν ιερέας και γιατρός. Αποκεφαλίστηκε το 306 μ.Χ. Ή μνήμη του τιμάται την 26η Ιουλίου.

ΣΑΜΨΩΝ: Η καταγωγή του ήταν από τη Ρώμη. Χειροτονήθηκε ιερέας στην Κωνσταντινούπολη. Θεράπευσε τον αυτοκράτορα Ιουστινιανό και εκείνος του έχτισε ξενώνα για φιλοξενία αναξιοπαθούντων. Κοιμήθηκε ειρηνικά και τον τιμάμε στις 27 Ιουνίου.

ΔΙΟΜΗΔΗΣ: Καταγόταν από την Ταρσό της Κιλικίας . Έζησε και έδρασε στην Νίκαια της Βιθυνίας, στην οποία άφησε και την τελευταία του πνοή, τον 3ο αι. μ.Χ. Η μνήμη του τιμάται την 16η Αυγούστου.

ΜΩΚΙΟΣ: Η καταγωγή του ήταν από τη Ρώμη. Ήταν ιερέας και γιατρός. Αποκεφαλίστηκε επί Διοκλητιανού τον 3ο αιώνα μ.Χ. Τιμάται την 11η Μαΐου.

ΑΝΙΚΗΤΟΣ: Μαρτύρησε στη Νικομήδεια το 288 μ.Χ.. Η μνήμη του τιμάται στις 12 Αυγούστου.

ΘΑΛΛΕΛΑΙΟΣ: Η καταγωγή του ήταν από το Λίβανο της Φοινίκης. Τον συνέλαβαν και μετά από πολλά βασανιστήρια αποκεφαλίστηκε το 284 μ.Χ.. Η μνήμη του τιμάται στις 20 Μαΐου.

ΤΡΥΦΩΝ: Έζησε στη Λάμψακο της Φρυγίας. Βασανίσθηκε και αποκεφαλίστηκε το 250 μ.Χ. επί  αυτοκράτορα Δεκίου. Η μνήμη του τιμάται στις 1η Φεβρουαρίου.

ΙΟΥΛΙΑΝΟΣ: Η καταγωγή του ήταν από την Έμεσα της Συρίας. Μαρτύρησε το 284 μ.Χ.. Η μνήμη του τιμάται στις 6 Φεβρουαρίου.

Πηγές